Zabıta Teşkilatı 198 Yaşında
Fethiye Belediye Başkanı Karaca: Zabıta Teşkilatı Yerel Yönetimlerin Omurgasıdır
Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca, sahadaki denetimleri ve uygulamalarıyla halkın sağlığı, huzur ve esenliği için sıcak, soğuk ya da gece, gündüz demeden, özverili bir biçimde çalışan zabıta teşkilatının kuruluşunun 198. yıl dönümünü kutladı.
Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca, her yıl 1-7 Eylül tarihleri arasında kutlanan Zabıta Haftası münasebetiyle yazılı bir mesaj yayımladı. Başta Fethiye Belediyesi Zabıta Müdürlüğü’ndeki personel olmak üzere, ülkemizin dört bir yanında halkın huzur ve sağlığı için özverili bir şekilde görev yapan tüm zabıtaları fedakârca çalışmalarından dolayı kutlayan Karaca, mesajında şunları belirtti:
“Zabıta teşkilatı, 4 Eylül 1826’dan beri yerel yönetimlerin en köklü birimidir. Belediye zabıtası bulunduğu il, ilçe veya beldenin düzenini koruyan, halkın esenlik, sağlık ve huzurunu gözeten, yetkili organların bu amaçla aldıkları kararları uygulayan, yerel yönetimlerin temel taşlarının başında gelir. Zabıta teşkilatı, yerel yönetimlerin adeta eli, ayağı, gören gözleri, duyan kulakları ve omurgasıdır.
Yerel hizmetlerin en küçük bir aksaklık yaşanmadan yürütülmesi, kamu düzeninin sağlanması ve halk sağlığının korunması gibi çok kritik bir misyonu üstlenmiş olan zabıta teşkilatı, tam 198 yıldır ulusumuza hizmet etmeyi sürdürüyor. Belediye hizmetlerinin icra ediliş sürecinden, takip ve kontrolüne, ticari faaliyet alanlarının denetiminden, halk sağlığının korunmasına ve kamu düzeninin sağlanmasına varıncaya kadar çok geniş bir sorumluluk sahası bulunan zabıta teşkilatı, gerek ülkemizin diğer köşelerinde, gerekse Fethiye’mizde büyük bir gayret, özveri ve dikkatle çalışmaya devam ediyor. Bu nedenle, zabıtalarımızın üstlendiği sorumluluk, gayret, özveri ve çaba her türlü takdirin üzerindedir.
Ben de bu duygu ve düşüncelerle, gece gündüz mesai kavramı gözetmeden, yurttaşlarımızın sağlığı, güvenliği, refahı ve huzuru için fedakârca görevlerini yerine getiren zabıtalarımız başta olmak üzere, tüm Belediye personelimize bir kez daha tek tek teşekkür ediyorum. Turizm sezonu nedeniyle nüfusu birkaç kat artan ilçemizde, kış sezonundaki personel sayısıyla, hizmet kalitesini düşürmeden, 41 mahallemizde halkımıza hizmet eden tüm cefakâr mesai arkadaşlarıma görevlerinde başarılar ve kolaylıklar diliyorum.”
Niçin 4 Eylül 1826 ?
Ülkemizde zabıta teşkilatının kökeni, Türk devlet geleneğinde ve İslam kültüründe önemli bir yeri bulunan, pazarlara ve pazarcılara uygulanan bir vergi türü olan ihtisab sistemine dayanır. İhtisab aynı zamanda İslâm ülkelerinde genel ahlâkı, kamu düzenini korumak ve denetlemekle görevli bir kurumdur.
Osmanlı döneminde günümüz belediye zabıtasına en yakın görevleri kadılar yerine getirirdi. Her kadının yanında bir de icra ve infazlardan sorumlu ihtisab ağası (muhtesib) görevlendirilirdi. O dönemlerde kadılar, ihtisab ağalarıyla birlikte çarşı ve pazardaki güvenliği, temizliği, malların fiyatlarını ve kalitesini denetlerdi. İhtisab ağası (muhtesib), piyasaların düzenlenmesinde ve vergilendirilmesinde kadı yetkisiyle etkin bir role sahipti.
Padişah II. Mahmud tarafından 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasıyla beraber ihtisab ağalığı da kaldırıldı. Bunun yerine 4 Eylül 1826’da İhtisab Nezareti (Bakanlığı) kuruldu. O nedenle, 4 Eylül 1826 tarihi bugünkü zabıta teşkilatının kuruluş tarihi olarak kabul edilir.